Westminster Chimes อีกครั้งครับ

[vichash]

คุณเซฟครับ จากบทความที่ผมเคยอ่านเจอว่า การเลือกซื้อนาฬิกา 3 ลาน นั้นเสียงเพลงจะต้อง "ไม่เพี้ยน" นั้น บัดนี้ผมเริ่มเข้าใจคำว่า เพี้ยน ไม่เพี้ยน (ตามความเห็นของผมเองนะครับ) คือหลังจากผมได้แหล่งที่มาของข้อมูลจากคุณเซฟใน สารานุกรมเสรี "Wikipedia" ผมก็เริ่มสืบค้นข้อมูลจนพบว่า เพลง westminster chimes นั้น มีความต่างกันในเรื่องของบันไดเสียง (Scale) หรือหลักเสียง (Key)ของเพลง โดยแต่ละเครื่องอาจไม่ตรงกัน แต่ทำนองถูกต้องตรงกันครับ (ตรวจสอบจากเครื่องจริงและเสียงเพลงที่ปรากฏใน youtube) โดยเฉพาะอย่างยิ่งนาฬิกา จากหอนาฬิกา Big ben ของจริงในอังกฤษ (ใน youtube) กลับเป็นบันไดเสียง F major ด้วยซ้ำครับ (ของผม 2 เรือนมีทั้ง D และ Db)
    เสียงเพลงที่ตีบอก first  quarter, haft-hour, third quarter, full-hour ไมมีทางเพี้ยนครับ เพราะเส้นโลหะ (แส้) ที่ทำหน้าที่เป็นระฆังจะถูกสร้างมาด้วยขนาดโลหะที่บอกเสียงตายตัว ไม่สามารถปรับได้ครับ ขึ้นอยู่ว่าผู้ผลิตจะทำมาในบันไดเสียงหรือคีย์เสียงอะไร เช่น อาจเป็น C  D  E...เป็นต้น หรืออาจจะเป็น C#/Db , D#/Eb ก็ได้ แต่ต้องมีหน่วยเสียง ที่สัมพันธ์กัน (Relation)ในบันไดเสียงนั้นๆ
    แต่ประการสำคัญที่เป็นความหมายของคำว่า "เพี้ยน" อยู่ตรงนี้ครับ...
    คือเสียง Big ben ที่ตีบอกจำนวนชั่วโมง ซึ่งจะตีเป็นะบบเสียง ที่เรียกว่า triad chord (เสียง 3 เสียง ลำดับที่ 1 3ิ  5 ของบันไดเสียง ตามจำนวนชั่วโมง นั้นต้องตรงกันด้วย ดังนั้นถ้าเสียง big ben ที่ออกมาไม่ใช่ triad chord ของบันไดเสียงของเพลง กล่าวคือ เสียงคอร์ดที่ออกมาไม่ตรงกันกับเสียงเพลง ... แน่นอนว่า นั้นคือ ความหมายและที่มาของคำว่า เพลงเพี้ยนครับ
    และแล้วผมก็เลยบางอ้อ มาถึงบางพลัดกับนาฬิกา 3 ลาน ฝรั่งเศส (Vedette) ของผมที่เพิ่งได้มาจากผู้ขายให้ผมคนหนึ่ง พบว่า
มีความเพี้ยนที่เสียง big ben คือเป็นคนละคีย์กับเพลงจนฟังแล้วเครียดครับ ศัพท์ทางดนตรีเรียกว่า เป็นขั้นคู่เสียง Dissonance (เพี้ยนเสนาะเสียง) ถ้าฟังแล้วระรื่นหูเขาเรียก Consonance ครับ นั่นหมายถึงว่าผมอาจโดนยำเครื่องมาโดยการถูกเปลี่ยนแส้ (เฉพาะแส้เสียงบอกชั่วโมง-big ben)
   ดังนั้นผมขอสรุปความหมายของคำว่า เสียงเพี้ยน คือ เสียงระฆังบอกชั่วโมงไม่ตรงกับบันไดเสียงของเพลง westminster chimes ครับ จึงอาจสรุปได้ว่าเครื่องนั้นถูกเปลี่ยนแส้ที่ไม่ตรงคีย์กัน และนั่นคือเครื่องนั้น "ไม่เดิม" ครับ
   ขอบคุณครับทีื่ทนอ่านมาด้วยความ งงๆ 555!!!

[Saven]

ผมยอมรับตรงๆ ว่า งง ครับพี่ อิอิ เรื่องดนตรีคีย์โน้ตนี่ผมไม่ประสีประสาเลยน่ะครับ
แต่เพิ่งจะเคยได้ยินเกี่ยวกับเรื่องนี้น่าสนใจจริงๆ ครับ
ผมก็เคยมีปัญหาแส้หักระหว่างขนส่ง ยังงี้ถ้าเราได้แส้ใหม่มาอันนึงจะมีวิธีเทียบคีย์ยังไงบ้างครับ ว่าแส้เส้นที่เอามาใหม่ให้เสียงอะไร 

[vichash]

ผมยอมรับตรงๆ ว่า งง ครับพี่ อิอิ เรื่องดนตรีคีย์โน้ตนี่ผมไม่ประสีประสาเลยน่ะครับ
แต่เพิ่งจะเคยได้ยินเกี่ยวกับเรื่องนี้น่าสนใจจริงๆ ครับ
ผมก็เคยมีปัญหาแส้หักระหว่างขนส่ง ยังงี้ถ้าเราได้แส้ใหม่มาอันนึงจะมีวิธีเทียบคีย์ยังไงบ้างครับ ว่าแส้เส้นที่เอามาใหม่ให้เสียงอะไร 

  เรื่องนี้เกิดจากที่ผมกลัวเรื่องได้นาฬิกาสวย (แพง) แต่ฟังเสียงระฆังบอกชั่วโมง (big ben) แปล่งๆ ไม่เหมือนกับอีกเรือนที่เป็นของผมจริงๆ ที่ผมได้มากพ่อ และปัญหาที่ผมสงสัยก็ได้แหล่งข้อมูลจากคุณเซฟ (ใช่หรือเปล่าครับ) ว่าให้เข้าไปดูเรื่อง westminster chimes ในเว็บสารานุกรมเสรี wikipedia ก็พบ melody ที่ถูกต้องของเพลงนี้ ผมจึงสรุปว่า (ความคิดเห็นส่วนตัวนะครับ) เสียงเพลง (melody) นั้นไม่มีทางเพี้ยนไปได้ เพราะว่าแส้ระฆังที่ใช้ตีบอกที่ 15 30 และ 45 นาที จะมีขนาดเท่าเดิมและไม่สามารถตั้งระดับเสียง (picth) ให้สูง-ต่ำได้ ขึ้นอยู่กับว่านาฬิกาตัวนั้นถูกสร้างมาว่าเป็นเพลงที่อยู่ในคีย์อะไร เท่าที่ผมตรวจสอบพบว่า แต่ละเครื่องจะมีคีย์ของเพลงไม่ตรงกัน แต่การเพี้ยนเสียงนั้น จะเกิดจากแส้ที่ตีบอกเวลาชั่วโมง (full-hour) จำนวน 4 แส้ ที่ตีเสียงพร้อมกัน และเป็นเสียงกลุ่มคอร์ด 3 เสียง (triad) และทบเสียง root อีก 1 เสียง ของคีย์เพลงของเครื่องนั้น
     คืองี้ครับ ทำนอง westminster chimes เป็นทำนองเพลงที่ไม่มีลักษณะของการประสานเสียง แต่จะเป็นคีย์อะไร แล้วแต่จะถูกสร้างมาจากโรงงาน แต่เสียงระฆังบอกเวลาชั่วโมง จะต้องเป็นคอร์ด (triad - เสียงที่เกิดจากการฆ้อนตีแส้จำนวน 3 แส้ พร้อมกัน)
ซึ่งเป็นเสียงลำดับที่ 1 3 5 ในบันไดเสียงของเพลง ซึ่งถ้่าไม่ตรงกันแสดงว่าแส้ระฆังบอกชั่วโมงเครื่องนั้นอาจถูกโยกย้่ายสับเปลี่ยนระหว่างเครื่องกัน
     การตรวจสอบ คือ 1. ฟังด้วยหูตัวเองว่า เป็น คอร์ด "triad" ของ westminster chimes ของเครื่องนั้นหรือไม่
                       2. เคาะแส้ที่ตึบอกเวลาชั่วโมง โดยเทียบเสียงกับเครื่องดนตรีชิ้นใดชิ้นหนึ่งที่เป็นเครื่อง C เช่น คีย์บอร์ดประเภทเปียโน กีตาร์ หรือส้อมเสียง (Tuner) ว่าเป็นกลุ่มเสียงในคีย์เดียวกับเพลงหรือไม่
    ตามความเห็นผมนะครับ ถ้าการโยกย้ายเครื่อง แล้วแส้ไม่หักไป ไม่ทำให้เสียงเปลี่ยนได้ ครับ จะเปลี่ยนได้ต่อเมื่อ 1) แส้ถูกพอกให้หนาขึ้น หรือถูกเหลาให้บางลง หรือ ถูกตัดให้สั้น-ยาวขึ้นครับ และแน่นอนของคุณ saven การที่แส้หักไปก็ส่งผลให้สูงมีระดับเพี้ยนสูงขึ้นครับ การเปลี่ยนแส้ใหม่ก็ต้องเทียบเสียงให้ตรงกับ กลุ่มเสียงคอร์ด (triad) ของบันไดเสียงเพลง westminster ของเครื่องครับ
     แต่ที่แน่ๆ  เสียงที่แปล่งไปของระฆังตีบอกชั่วโมง (big ben) คือการถูกสับเปลี่ยนแส้แน่นอนครับผม

[Saven]

ขอบคุณพี่วิชาสำหรับข้อมูลดีๆ นะครับ พี่ต้องเชี่ยวชาญทางด้านดนตรีแน่ๆ เลย